De collectie van het Rijksmuseum van Oudheden is de enige ter wereld die een volledig overzicht biedt van de vroegste geschiedenis van Nederland. Het museum heeft ruim 9700 voorwerpen uit de prehistorie, de Romeinse tijd en de Middeleeuwen.

In 1818 stichtte Willem I het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. De eerste directeur van het nationale museum voor de archeologie was Caspar Reuvens. Hij was een pionier binnen de jonge wetenschap van de Nederlandse archeologie en organiseerde als eerste professionele opgravingen in Nederland. Door belangrijke vondsten uit eigen bodem groeide de Nederlandse collectie van het museum. De opgravingen namen toe in de twintigste eeuw. Massale bouwwerkzaamheden in Nederland boden steeds vaker de mogelijkheid tot archeologisch onderzoek. Vondsten van nationaal belang worden tegenwoordig per ministeriële toewijzing aan de collectie toegevoegd.

Naast de Nederlandse collectie beheert en presenteert het Rijksmuseum van Oudheden ook de rijkscollectie oudheden uit het oude Egypte, het Nabije Oosten en de mediterrane wereld van de Grieken, Romeinen en Etrusken. De Egyptische collectie van het museum behoort tot de wereldtop. De beroemde mummies hebben samen met prachtig beschilderde mummiekisten een speciale plek gekregen. In de Tempelzaal staat een van de pronkstukken van het museum, een authentieke tempel uit het oude Egypte.

Meer dan 6.000 objecten zijn in de vaste presentaties op levendige wijze opgesteld temidden van driedimensionale reconstructies, decorstukken, maquettes, bewegend beeld en interactieve multimedia.